مدرسه شائولين
School of Shaolin
مدرسه شائولين
تربيت كننده افراد مقاوم و جنگجو
شايد تاكنون درباره هنرهاي رزمي چينيها و حركتهاي ورزشي و رزمي راهبان و كاهنان معبد شائولين مطالبي شنيده باشيد. شايد هم عكسهايي از افرادي كه برروي آتش يا چاقو و نيزه راه مي روند و يا برروي تيغ مي ايستند مشاهده كرده باشيد. شايد درباره افرادي كه مي توانند در سرماي شديد و برف سنگين ساعتها با لباسي نازك و پاي برهنه پياده روي كنند، فيلمهايي ديده باشيد. اكنون مي خواهيم بگوييم همه آنچه را كه ديده و شنيده بوديد حقيقت دارد. در اين مقابله قصد داريم درباره تاريخچه معبد معروف شائولين و زندگي راهبان اين معبد مطالبي برايتان بيان كنيم.
شائولين، مدرسه يا معبد
مدرسه شائولين يك افسانه نيست بلكه مكاني مقدس براي بوداييان مي باشد. از اين رو به آن مدرسه مي گويند كه محل تحصيل و يادگيري است. در ضمن معبد بوداييان نيز مي باشد. در سال ۴۹۵ بعد از ميلاد، يك كاهن بودايي هندي به نام بود هيدهارما Budhidharma (در چين او را تامو لقب داده اند) به چين سفر كرد تا ديدنيهاي اين كشور افسانه اي را ببيند. در آن زمان امپراطور به جمع آوري كتب مذهبي مشغول بود و راهبان بودايي را وادار به ترجمه و نوشتن كتب از زبان سانسكريت به چيني مي كرد. او مي خواست دين بودا را زنده نگه دارد. هر فردي هم حق نداشت با اين كاهنان ملاقات كند. لذا تامو مشتاق ديدن آنان بود و نزد امپراطور رفت و اجازه خواست تا راهبان و كاهنان مترجم را ببيند. اين كاهنان به طور پراكنده در معابد مختلف مشغول به كار بودند.
از طرفي در منطقه اي در شمال چين جنگل وسيعي قرار داشت كه بر اثر آتش سوزي از بين رفته بود. اما امپراطور دستور داده بود نهالهاي زيادي در آن منطقه كاشته شود تا جنگل احيا گردد. تامو از پادشاه خواست در آن جنگل معبدي بنا شود تا همه كاهنان چيني در آنجا گردهم جمع شوند و به ترجمه كتب بپردازند. پس معبدي ساختند و آن را جنگل جوان (در زبان ماندرين كه زبان رسمي چيني ها است به آن شائولين مي گويند) ناميدند. بدين ترتيب معبد شائولين در سال ۵۰۰ بعد از ميلاد در دروان پادشاهي اكسياون Xiaown در شمال چين بنا گرديد. زميني بيش از ۶۰۰ هكتار را به فضاي حياط و ساختمان معبد اختصاص دادند. اين معبد به نحوي طرح ريزي و معماري شد كه بيش از۲۰۰۰ نفر را در خود جاي مي دهد.
وقتي تامو به اين معبد تازه بنا شده پا نهاد، او را نپذيرفتند زيرا معتقد بودند نبايد حضور خارجي ها حرمت اين مكان را از بين ببرد. تامو دلشكسته از رفتاري كه با او شد به غاري پناه برد. اما كاهنان متوجه شدند سرپناهي كه در آن زندگي مي كنند به تقاضا و تلاش تامو بوده لذا او را يافتند و به معبد دعوت كردند و از آن موقع به بعد تصميم گرفتند همه بي پناهان و افراد نيازمند را در اين معبد بپذيرند. تامو را رئيس معبد نمودند. تامو متوجه شد كه كاهنان از لحاظ جسمي و روحي در موقعيت خوبي نيستند. بسيار افسرده و لاغر و ضعيف بودند. زيرا تنها كارشان اين بود كه از صبح تا شب پشت ميزهاي كوچك خود بنشينند و كتاب ترجمه كنند. لذا تامو تصميم گرفت كاهنان را تمرين دهد. تا بدنشان ورزيده شود و با فكري آرام كار كنند. او ورزشهايي را كه در ميان بوداييان هند مرسوم بود و از حركت ۱۸ حيوان مانند آهو، ببر، مار، اژدها و... نشات مي گرفت به كاهنان شائولين آموخت. اين ورزشها آغاز ورزشهاي رزمي كونگ فو بود. كم كم كاهنان براي مبارزه با حيوانات وحشي و ياغيان و سارقان از اين حركات استفاده مي كردند و ورزشهاي آموخته شده تبديل به دفاع شخصي و هنرهاي رزمي شد. نه تنها اين ورزشها حركات فيزيكي بدن را تقويت مي كرد بلكه به دليل همراه بودن با مديتيشن، فكر و روح فرد را نيز مستحكم مي نمود. از آن زمان هنرهاي رزمي معروف شد و به اين نحو دين بودا رونق گرفت زيرا تنها افرادي مي توانستند به اين ورزشها بپردازند كه بودايي بودند.
البته نمي توان گفت كه تامو هنرهاي رزمي را به چين آورد. هنرهاي رزمي از قبل از ميلاد در چين ريشه داشته اما ورزشي كه تامو ابداع كرده بود، منحصر به فرد و برگرفته از حركات حيوانات بود. اين ورزش حالت دفاع شخصي داشت. البته قانون مدرسه شائولين بر اين اساس بود كه هر گاه نياز به دفاع باشد فرد بايد از خود دفاع كند، در غير اين صورت خشونت و جنگ و نزاع جايز نيست. به طور كلي آرامش و صلح پايه و اساس دين بودا است، مگر اين كه يك بودايي مجبور به دفاع و حفظ جان و مال و سرزمينش باشد.
به مرور معبد شائولين شكل گرفت. راهبان بزرگ قوانيني تعيين نمودند كه تا به امروز آن قوانين پا برجاست. البته در همان زمان دين تئويسم با دين بودا تلفيق شد و به معبد شائولين پيوست. راهبان و كاهنان علاوه بر نوشتن و ترجمه كتب، به ورزش، پياده روي و كار در مزرعه مي پرداختند، تا بدني قوي داشته باشند. شائولين كم كم شعبي در ديگر شهرهاي چين داير كرد. ۵ معبد معروفي كه در راستاي شائولين مي باشد. در سال ۱۷۰۰ به بعد ساخته شد و از سوي كاهن بزرگ شائولين هدايت و اداره مي گرديد. اين معابد به نامهاي هنان Henan، فوكين Fokien، كانگتانگ Kwang tang، واتانگ Watang ، امي شان Omei shan مي باشد.
از سال ۱۸۰۰ چين توسط غربيها و دولت ژاپن تحت اشغال در آمد. روسيه، فرانسه، انگليس، هلند و ژاپن كشور چين را زير سلطه خود بردند. اما مردم چين به ويژه كساني كه هنرهاي رزمي آموخته بودند به دفاع از كشور خود برآمدند تا سرزمينشان را نجات دهند. تاثير غرب بر چين سبب شد كه سلاحهاي مدرن به دست مردم بيفتد و هم چنين بوكس يا مشت زني را بياموزند و در ورزش كونگ فو بگنجانند، مدرسه شائولين در زمان جنگ جهاني اول نقش به سزايي در آموزش جوانان براي مقابله با دشمن داشت. در دوران جنگ بسياري از معابد قديمي چين به آتش كشيده شد و ويران گشت. معبد شائولين را نيز آتش زدند و حدود ۴۰ روز جنگل و معبد در آتش مي سوخت. در سال ۱۹۴۹ دولت و مردم تصميم به بازسازي معبد و احياي دوباره جنگل گرفتند.
در مدرسه شائولين افراد به دو دسته تقسيم مي شوند: استاد و شاگرد. شاگردان مجبور به تهيه غذا، شستن لباس، نظافت معبد، كار در مزرعه و جمع آوري صدقه بودند. شاگردان بايد احترام زيادي به استاد مي گذاشتند. و كارهاي شخصي استاد يا كاهن بزرگ را انجام مي دادند. شاگردان مجبور به سخت ترين كارهاي بدني بودند البته امروزه نيز همان روش قديمي پا برجاست. با اين تفاوت كه به دليل پيشرفت جوامع، شاگردان مدرسه شائولين مي توانند از كاپيوتر استفاده كنند. در دين بودا چنين عقيده اي حاكم است كه بايد تن را رنجاند تا به تهذيب نفس رسيد. شاگردان در حالي كه لباس هاي نازك بر تن دارند و سرهاي خود را نتراشيده اند، در واقع به دور از ظواهر و زيبايي ها، در برف و سرماي شديد شمال چين ساعتها شكم گرسنه مي دوند، حتي عده اي دوام نمي آورند و از پا در مي آيند. هدف مدرسه شائولين تربيت افراد براي رسيدن به پاكي روح و تهذيب نفس است. رسيدن به پاكي متضمن زجر دادن جسم مي باشد. مكاني كه زندگي مي كنند سرد و ناراحت كننده است. فرد بايد همه اين مشكلات را تحمل كند. آنان مي توانند مديتيشن كنند و به عالم خلسه فرو روند. حتي بچه هاي ۱۰ الي ۱۲ ساله در ميان كارآموزان ديده مي شود. لباسهايي كه بر تن مي كنند به صورت پارچه اي كتاني است كه تكه اي را بر شانه خود انداخته و شانه ديگر عريان است و بقيه پارچه را دور كمر خود مي پيچند. رنگ لباسشان نيز برحسب موقعيت و درجه بندي سابقه فرد تغيير مي كند. لباس سفيد مخصوص شاگردان سال اول، لباس سياه براي شاگرداني كه چند سال در معبد دوره ديده اند، لباس طلايي براي كاهنان و اساتيد تازه كار و لباس قرمز براي كاهن بزرگ است.
قوانين تدوين شده براي شاگردان
شاگردان حق استفاده از دخانيات و مشروبات الكلي را ندارند. وجود حيوانات دست آموز و اهلي به عنوان سرگرمي ممنوع است. هر گونه روابط جنسي و يا داشتن دوست غير همجنس براي شاگردان ممنوع مي باشد. در گذشته كامپيوتر وجود نداشت اما امروزه در معبد شائولين كامپيوتر در دسترس شاگردان مي باشد اما استفاده از سايتهاي غير اخلاقي اينترنت ممنوع است. حتي شاگردان حق ندارند به افراد غير همجنس خود ايميل ارسال كنند.
در مدرسه شائولين ثانيه به ثانيه اوقات شاگردان تنظيم و برنامه ريزي شده است. هر گونه تخطي و سرباززدن از اوامر و دستورات كاهن بزرگ، تنبيه بدني مانند گرسنگي، كار شاق در گرما و سرما و در بعضي مواقع شلاق را به دنبال دارد. حداقل مدتي كه فرد مي تواند در مدرسه شائولين به تحصيل بپردازد ۲ ماه و حداكثر ۱۰ سال است.
حق التدريس هر ماه ۳۰۰ دلار است. خوابگاه شاگرداني كه ۴ الي ۶ نفر مي باشند ماهانه ۱۲۰ دلار است. هزينه خوراك نيز ۱۵۰ دلار در ماه است. البته به ندرت در غذا، گوشت به كار مي رود. غذاهاي مدرسه شائولين تركيبي از سبزيجات و حبوبات و به مقدار بسيار كم مي باشد. امروزه كاهنان در اين مدرسه علاوه بر زبان چيني به زبان انگليسي نيز صحبت مي كنند. در واقع فردي كه زبان چيني نمي داند بدون مشكل مي تواند به تحصيل بپردازد. اگر شاگردي از لحاظ مالي استطاعت پرداخت هزينه تحصيلي و مكان وغذاي خود را نداشته باشد، مجبور است براي كاهنان بزرگ و مدرسه كار كند.
برنامه روزانه شاگردان معبد
شاگردان بايد از ساعت ۵/۳ صبح از خواب بيدار شوند تا ساعت ۵/۴ در حياط حاضر شوند و تا ساعت ۶ صبح در هواي آزاد بدوند در حاليكه ممكن است برف شديدي نيز آمده باشد. آنان مجبورند صبح گاه با لباس نيم تنه و بادمپايي چوبي سنتي و يا حتي پاي برهنه بدوند. ساعت ۶/۱۵ به مدرسه باز مي گردند و مشغول تمرين دروس و آداب ديني مي شوند. ساعت ۷/۳۰ صبحانه اي مختصر مي خورند و از ساعت ۸/۳۰ تا ۱۱/۳۰ تمرين صبحگاهي دارند. ساعت ۱۲ ظهر نهار مي خورند و بعد از نهار تا ساعت ۴/۳۰ بعدازظهر به تمرين حركات ورزشي و فيزيكي شامل دويدن در فواصل طولاني، شنا حتي در هواي سرد و زمستان، ژيمناستيك، مديتيشن، حركات آكروباتي، تمرين استقامت نيروي بدني و فكري، تمركز و... مي پردازند. معمولا" ۴ الي ۸ سال طول مي كشد كه يك شاگرد به يك كاهن با تجربه تبديل شود. آنان فقط در عرض يك سال به مدت يك ماه مرخصي دارند.
امروزه ورزش رزمي مدرسه شائولين شامل انواع كشتي، مشت زني، لگدزني، استفاده از اسلحه هاي سنتي مانند نيزه، تير و كمان، قلاب سنگ، شمشير، چماق، زنجير و شلاق مي باشد. در واقع بكارگيري ۱۸ وسيله جنگي سنتي را ياد مي گيرند. البته بكارگيري ورزشهاي فوق طبق قوانين خاصي است. براي مثال شاگردان بايد بدون استراحت و اتلاف وقت هر روز به مدت ۵ ساعت تمرينات فوق را انجام دهند. مشت زني به منظور اعتماد به نفس شاگرد است. احترام و ادب بايد شرط لازم شاگردان نسبت به اساتيد و كاهنان بزرگ باشد. يك شاگرد بايد صادق، مهربان و با همه هم قطارانش رفتار دوستانه اي داشته باشد.
در مواقع عادي نبايد در انظار مردم به منظور براي نمايش قدرت نمايي از مشت زني و لگدزني و ديگر حركات رزمي استفاده نمايد، مگر اين كه با دشمن روبه رو شود. يك فرد از مدرسه شائولين نبايد با مردم زير دستش دعوا كند. او نبايد فرد متكبر و گستاخي باشد. اين افراد به نحوي تربيت مي شوند كه بسيار مطيع و در عين حال جسور و دلير باشند. به هر صورت زندگي در معبد شائولين سخت و همراه با اعمال طاقت فرسا است اما در عوض فرد از اعتماد به نفس بالايي برخوردار مي شود. در برابر همه مشكلات و ناملايمات مقاوم مي گردد. مهم تر اين كه به صفاي روح مي رسد، همان مسئله اي كه دين بودا خواهان آن است.